Hội sát thủ: từ đời thực vào game

Từ một game thành công bất ngờ

Năm 2003, game thủ trên toàn thế giới đã phải ngỡ ngàng, sửng sốt khi được tận mắt nhìn thấy tựa game Prince of Persia: The sand of time của Ubisoft. Sản phẩm trình diễn lối chơi thông minh kết hợp giữa nhiều thể loại platform, puzzle, nhào lộn và thậm chí cả đôi chút hành động đã làm xiêu lòng trái tim của không biết bao người yêu game. Ấy thế mà ít ai biết được rằng đây là một nước đi khá mạo hiểm bởi chỉ mới cách đấy chưa đầy 4 năm, Prince of Persia 3D là một sản phẩm thất bại thảm hại, bị chê bai không thương tiếc từ cả người chơi lẫn giới phê bình. Với thành công của The sand of time, Ubisoft đã lên rất nhiều kế hoạch phát triển cho Prince of Persia.

Trong quá trình tìm hiểu văn hóa vùng Trung Đông, giám đốc thiết kế Desilets đã biết đến và nhanh chóng bị thu hút bởi Hashshashin – một tổ chức sát thủ tồn tại vào thế kỉ 12 với tôn chỉ nghiêm ngặt gieo rắc nỗi sợ hãi đến tận vùng đất châu Âu xa xôi. Desilets mường tượng ra một thế giới cổ đại với một nhân vật bí ẩn, anh ta không bị ràng buộc, có thể đi bất cứ đâu, làm bất cứ điều gì anh ta muốn. Anh có khả năng ám sát tuyệt vời, trèo leo, đánh đu và tiến tới đối thủ một cách âm thầm… Chỉ có điều, nó không giống với phong cách của Prince of Persia cho lắm. Và đây chính là tiền đề để cho dòng game Assassin’s Creed ra đời

Vậy Hashshashin là tổ chức như thế nào? Bản chất của tổ chức này ra sao? Điều gì của Hashshashin đã khiến cho Desilets bị hấp dẫn đến như vậy? Hội sát thủ ngoài đời thực có gì giống và khác so với trong game? Trong khuôn khổ của bài viết này tác giả hi vọng sẽ giúp người đọc giải đáp những câu hỏi trên một cách thoả đáng nhất.

Hội kín khủng bố chuyên nghiệp

Tính đến thời điểm hiện tại, việc tranh cãi về nguồn gốc của từ "Assassin" vẫn được các học giả , sử gia vẫn chưa chấm dứt. Khởi thủy của từ "Assassin" bắt nguồn từ tên gọi "Hashshashin", một nhánh rẽ của người Ismaili thuộc dòng Shitte. Có khá nhiều giả thuyết tranh cãi xoay quanh vấn đề tên gọi "Hashshashin" và ai cũng có một luận cứ riệng để bảo vệ quan điểm của mình. Một số cho rằng từ này có nghĩa là: "Những người dùng "Hashish" (một loại á phiện), nhằm tăng can đảm trước những cuộc giao tranh với kẻ thù". Số khác lại phản bác, cho rằng nó đơn giản chỉ là "những bày tôi của Al-Hassan" (tức Hassan-i Sabbah, lãnh tụ Alamut). Chỉ có thể khẳng định 1 điều rằng cái tên Assassin xuất phát từ những hiệp sĩ thập tự chinh thời trung cổ bởi đa số bọn họ là người Pháp, mà tiếng Pháp không phát âm chữ H. Cho nên Hashshashin trở thành Assassin.

Hashish – Chất gây nghiện của các sát thủ

Các tài liệu mà chúng ta hiện có được về hội kín Hashshashin chủ yếu là những câu chuyện kể của Marco Polo từ giữa thế kỉ 13, khoảng 20 năm sau sự sụp đổ của tổ chức này. Nguồn gốc của Hashshashin cũng thật sự phức tạp. Sau khi "tranh đoạt quyền vị" với vương triều Fatimid ở Cairo không thành công vào khoảng năm 1090, nhà Nizari đã chạy khỏi Ai Cập và sau đó lập nên nhiều thành phố (mà hiện nay nằm trải dài từ Iran, Iraq, Syria và Leban), dưới quyền lãnh đạo của Hassan-i Sabbah. Để bảo vệ sự an toàn lãnh thổ của mình trước các thế lực thù địch dòng Sunni, Hassan đã thành lập một tổ chức sát thủ mang tên "Hashshashin" chuyên đi ám sát các thủ lĩnh nổi bật dòng Sunni. Vào năm 1256, Hulagu Khan – cháu nội của Thành Cát Tư Hãn, đã đem quân Mông Cổ san bằng pháo đài Alamut, tổng hành dinh của tổ chức Hashshashin, và khiến cho tổ chức này gần như tan vỡ.

Ông già trên núi và chuyện các thủ lĩnh.

Cái tên "Ông già trên núi" có lẽ bắt nguồn từ một đặc điểm về nơi trú ngụ của hội sát thủ: Một pháo đài kiên cố trên một đỉnh núi cao. Dù là Alamut hay Masyaf cũng vậy, hơn 20 pháo đài của hội sát thủ đều mang đặc điểm này. Và có lẽ vì thế mà không phải chỉ có một "Ông già trên núi"

Thủ lĩnh đầu tiên của hội là Hassan-i Sabbah. Có thể nói ông là một thiên tài quân sự khi chỉ dùng tâm lý chiến thôi mà có thể chiếm được thành Alamut, đặt làm đại bản doanh của Hashshashin. Trong thời gian làm thủ lĩnh kéo dài hơn 20 năm, chỉ bằng việc giết 200 người, Hassan-i Sabbah đã dựng nên 1 đất nước hoàn toàn độc lập giữa lòng 1 quốc gia Hồi giáo hùng mạnh. Một số học giả tin rằng huyền thoại về á phiện và thiên đường là một sự sai lệch. Trên thực tế Hassan-i Sabbah là một người có tư tưởng tự do, chuộng khoa học và truyền thuyết về ma tuý chỉ nhằm mục đích phỉ báng giáo phái Ismail của ông. Hassan sinh ra ở Cairo, Ai Cập, nhưng đã phải bỏ quê tha hương sau một cuộc tranh giành ngôi báu giữa hai thế lực trong vương triều Fatimid. Do ủng hộ nhầm bên, Hassan đã buộc phải lánh nạn tới Ba Tư. Trong thời gian tha hương, Hassan nung nấu ý định báo thù những kẻ đã đày đọa mình và gia đình. Hassan tìm kiếm và phát hiện một địa điểm lý tưởng, pháo đài Alamut, hay còn được biết đến với cái tên "Tổ đại bàng". Nhận thấy sự lợi hại của Alamut, Hassan đặt quyết tâm chiếm bằng được pháo đài này. Ông bắt đầu cảm hóa người dân sống bên trong Alamut, biến họ thành những tôi tớ sẵn sàng hy sinh mạng sống một khi được yêu cầu. Chính quyền bên trong Alamut không hay biết gì về cuộc nổi loạn ngầm này, cho tới khi biết thì mọi chuyện đã quá muộn. Sau cái chết của Hassan, hội sát thủ bắt đầu có dấu hiệu suy thoái dần.

Rashid ad-Din Sinan, hay chính là Al Mualim

Rashid ad-Din Sinan, còn được biết đến với cái tên Al Mualim hay The Old Man of the Mountain. Đây chính là nguyên mẫu cho nhân vật Al Mualim trong game Assassin's Creed. Ông là thủ lĩnh của Hội sát thủ tại Masyaf (Syria) từ năm 1176 cho đến năm 1192, khi ông qua đời. Là một trong những thủ lĩnh xuất sắc nhất của Hashshashin, ông đã từng khiến cho vua Saladin của xứ Ba Tư và vua Richard I của nước Anh (còn được biết đến với biệt danh The Lion Heart – Trái tim sư tử) phải sợ hãi mỗi khi nhắc đến tên mình. Có một câu chuyện kể lại rằng Saladin đã chấp thuận một hiệp ước đình chiến với các đối thủ nhà Zengid của ông và Vương quốc Jerusalem (hiệp ước mùa hè năm 1175), nhưng ông phải đối mặt với mối đe dọa từ giáo phái Hashshashin hay "Assassins" lãnh đạo bởi Al Mualim. Đại bản doanh ở dãy núi al-Nusayri, họ đã cho xây dựng chín pháo đài ở những điểm cao. Ngay khi ông giải tán phần lớn quân đội của mình ở Ai Cập, Saladin dẫn quân vào vùng al-Nusayri vào tháng 8 năm 1176.

Ông phải rút lui cũng trong tháng đó, sau khi tàn phá những vùng nông thôn nhưng không thể chinh phục bất kì pháo đài nào. Hầu hết các sử gia Hồi giáo đều cho rằng chú (bác) của Saladin đã tiến hành thương lượng một hiệp ước hòa bình giữa ông và Sinan. Tuy nhiên, người ca tụng (panegyrist) của Sinan cho rằng Saladin rút lui bởi vì ông sợ bị mất mạng vào tay những Assassins. Ông đã cung cấp cho lính gác những đèn hiệu, rải phấn và tro xung quanh lều của mình ở bên ngoài Masyaf – trong cuộc bao vây của mình – để phát hiện bất kì dấu vết nào của các Assassins. Một đêm, các lính gác của Saladin để ý thấy một ánh sáng bừng lên ở ngọn đồi ở Masyaf và sau đó tắt lịm giữa những khu lều nhà Ayyubid. Lúc đó, Saladin thức dậy để tìm một nhân vật nào đó đã rời khỏi căn lều. Ông sau đó nhìn thấy những ngọn đèn bị thay thế và cạnh giường ông có những chiếc bánh nướng nóng với những hình thù đặc trưng của Assassins với một mảnh giấy ở trên cùng được ghim chặt bởi một con dao tẩm độc. Mảnh giấy đe dọa rằng ông sẽ bị giết nếu ông không rút quân. Saladin đã khóc to, kêu lên rằng chính Sinan là người đã rời khỏi căn lều. Do đó, Saladin đã yêu cầu cận vệ của mình soạn thảo một hòa ước với Sinan. Nhận ra rằng không thể khuất phục được Assassins, Saladin đã tìm cách giảng hòa với họ, kết quả là đã không cho quân Thập tự phương án giảng hòa với ông.

Sát thủ, kĩ năng và phương thức khủng bố tiến bộ

Không ai rõ Hashshashin (những tín đồ của Hassan) đã huấn luyện thành viên mới như thế nào. Tuy nhiên dựa vào những tài liệu và cả truyện truyền miệng còn lại tới ngày nay, thì các tân thành viên Hashshashin thường bị đánh thuốc khiến cho họ bị chết lâm sàng hoặc có cảm giác đã lìa bỏ cõi đời. Khi tỉnh dậy vì thuốc hết tác dụng, họ phát hiện mình đang ở trong một khu vườn đẹp lộng lẫy, nhiều thức ăn ngon và tôi tớ khỏe mạnh, đẹp đẽ. Ngỡ rằng mình đã được lên thiên đường, các sát thủ tương lai này sẽ chiến đấu hết mình và hy sinh vì chủ nhân nếu thấy cần thiết.

Một giả thuyết khác cho rằng Hashshashin thường đi bắt cóc trẻ em khi chúng còn nhỏ tuổi và nuôi lớn chúng trong khu vườn với khung cảnh thiên đường kể trên. Ở một độ tuổi nhất định, lũ trẻ bị đuổi khỏi khu vườn và được giao cho một tối hậu thư trong đó có nói rằng nếu không tuân lệnh chủ nhân, chúng sẽ không bao giờ được trở về khu vườn thiên đàng đã sống hồi nhỏ, buộc chúng phải luôn thuần phục lãnh đạo cấp cao trong Hashshashin.

Trong game Assassin’s Creed, có hai cách để gia nhập vào hội, thứ nhất là con nhà dòng dõi sát thủ, giống như Altair Ibn-La'Ahad, Ezio Auditore da Firenze, và Desmond Miles, hoặc thông qua tuyển mộ, giống như các sát thủ của Ezio và Shaun Hastings. Sau khi được gia nhập vào hội, tân binh sẽ phải trải qua thử thách để chứng minh giá trị của mình trong một khoảng thời gian không xác định. Ví dụ, Ezio đã săn lùng những thành viên của Templar trong nhiều năm trước khi được chính thức gia nhập, hay như trong bản Brotherhood sát thủ của Ezio phải đạt được đủ kinh nghiệm thông qua các nhiệm vụ trên toàn thế giới trước khi họ tham gia Assassins Guild với chức danh Assassin đúng nghĩa.

Kĩ năng của các sát thủ trong game và ngoài đời thật đều khá giống nhau, có thể nói họ được huấn luyện khả năng hạ sát tới mức bài bản, chuyên nghiệp. Đầu tiên sát thủ tiếp cận mục tiêu bằng cách giả trang, sao cho có thể tới gần mục tiêu nhất. Sau đó họ dùng dao găm hoặc kiếm ngắn triệt hạ nạn nhân bằng 1 đến 2 nhát đâm. Với những trận chiến không mong muốn, các sát thủ được dạy một thứ kỹ thuật chiến đấu có tên Janna gồm các kỹ thuật tấn công, xiết cổ và đá thấp. Ở bức tranh trên ta có thể thấy sát thủ làm giảm khả năng tấn công của hiệp sĩ Thập tự bằng cung tên, sau đó dùng dao găm áp sát và kết liễu đối phương. Trên thực tế dao găm là loại vũ khí rất đặc trưng của Hashshashin bởi ưu điểm nhẹ, dễ mang, dễ giấu trong người. Có lẽ ý tưởng cho hidden blade cũng bắt nguồn từ đây.

Video kĩ năng chiến đấu tay không của Ezio

Không có nhiều người hiểu được rằng, mang danh khủng bố nhưng phương thức khủng bố của Hội sát thủ quả thực vô cùng văn minh và tiến bộ, hơn hẳn so với những gì mà chúng ta biết ngày nay. Cách gieo rắc sự sợ hãi có rất nhiều, người Mông Cổ là 1 trong những kẻ áp dụng khủng bố vào chiến tranh quy ước.

Hội sát thủ của Ezio trong Assassin’s Creed cũng mang những đặc điểm điển hình như vậy. Trong nhiều năm ở Italia, Hội sát thủ như 1 bóng ma ám ảnh kẻ thù của họ, khiến chúng không thể ăn ngon ngủ yên, lúc nào cũng trong trạng thái đối phó bị động, thậm chí gần như bất lực. Có những lúc, Templar tưởng chừng như đã thắng được Hội sát thủ nhưng cứ mất nhánh này thì một nhánh khác của Hội lại xuất hiện, khiến cho các thủ lĩnh Templar cứ ngày một vơi dần đi. Những cuộc ám sát cứ công khai ngay giữa thanh thiên bạch nhật mà hung thủ chẳng thể nào bắt được.. Điều đó làm cho Hội tuy có thật mà dường như chẳng hề tồn tại.

Căn cứ địa của Hội

Thành Alamut

Pháo đài Alamut được xây trên đỉnh 1 núi đá, nằm sâu trong rặng Elburz, án ngữ 1 vùng thung lũng khép kín nhưng trồng trọt được, thung lũng này dài chừng 30 dặm, chỗ rộng nhất đến 3 dặm. Nằm chót vót trên mỏm đá 6000 bộ (khỏang 1800 m) so với mực nước biển, lâu đài chỉ có thể đến được qua 1 con đường hẹp, dốc và ngoằn ngoèo. Muốn tới được mỏm đá phải qua 1 hẻm núi hẹp tạo bởi dòng sông Alamut, với những vách đá thẳng đứng,và đôi khi chồm ra lơ lửng như mái nhà.

Người ta nói rằng lâu đài này vốn do một trong những vị vua của người Daylam xây nên. Một ngày nọ khi đi ra ngòai săn bắn, con chim đại bàng được dạy để săn của nhà vua được thả ra và đậu trên mỏm đá. Nhà vua thấy được giá trị chiến lược của vị trí và lập tức cho xây trên đó 1 lâu đài đặt tên là Aluh Amut, theo tiếng Daylam có nghĩa là lời dạy của chim đại bàng. Còn những người khác thì dịch nghĩa Alamut là tổ đại bàng dù ít tính thuyết phục hơn. Sau này, các pháo đài khác của Hội cũng đều mang những đặc điểm như lâu đài kiên cố, ở trên đỉnh núi cao, Masyaf là 1 đển hình cho điều đó.

Thành Masyaf thực tế…

Trong AC, tổ chức "Assassin" được xây dựng khá thực tế so với ngoài đời, họ có nhiều "phân nhánh" khắp mọi nơi với sự tổ chức rất chặt chẽ, ở mỗi phân nhánh lại được cai quản bằng một lãnh tụ nhỏ, cùng với nhiều bầy tôi luôn phục vụ hết mình. Cách thiết kế ở mỗi phân nhánh bắt buộc phải có một thư viện lớn với nhiều phòng sánh và một khu vườn tuyệt đẹp. Thành Masyaf của Altair ở AC1 và pháo đài của ông chú Mario mà Ezio được sở hữu ở AC2 là những ví dụ cho quan niệm trên.

…Và trong game

Tồn tại hay không tồn tại

Năm 1256, quân Mông Cổ đánh thành Alamut, hạ sát thủ lĩnh của Hội sát thủ là Imam Rukn al-Din Khurshah. Hội ngày càng suy yếu dần, tồn tại lay lắt cho đến năm 1273 thì bị tiêu diệt bởi Sultan Baibars của vương triều Mamluk.

Còn ở trong game, năm 1257 cùng với sự đánh chiếm thành Masyaf của quân Mông Cổ, nhiều thành viên của hội trong đó có Darim đã thoát khỏi Trung Đông và lan rộng ra toàn thế giới với nhiều con đường khác nhau. Từ bản Codex mà Altaïr Ibn-La'Ahad viết lúc cuối đời, ta có thể thấy mỗi khu vực như Châu Á, Châu Âu, Châu Phi hay Châu Mĩ đều có sự hiện diện của biểu tượng tổ chức Assassin, như vậy tổ chức này luôn phát triển và âm ỉ lớn mạnh ra trên khắp địa cầu chứ không hề bị tuyệt diệt.

Nguyễn Hào